“Tam thập nhi lập, tứ thập bất hoặc, ngũ thập nhi tri thiên mệnh” nên hiểu thế nào?
Shuohua20180928 22:57
“Tam thập nhi lập, tứ thập bất hoặc, ngũ thập nhi tri thiên mệnh” nên hiểu thế nào?
Nam thính giả: Thưa Sư phụ, người ta thường nói: “Tam thập nhi lập, tứ thập bất hoặc, ngũ thập nhi tri thiên mệnh”. Vậy “thiên mệnh” ở đây nên hiểu như thế nào ạ?
(Dạ đúng, đúng.)
“Ngũ thập nhi tri thiên mệnh” nghĩa là đến 50 tuổi rồi, con đã hiểu rõ mọi chuyện trên đời đều là khổ, không và vô thường, không còn vướng mắc vào những chuyện nhân gian, không còn tranh cãi, gây gổ nữa.
(Con hiểu rồi. Ngày nay có nhiều người trẻ tuổi học Phật, vậy “tam thập nhi lập” – “ba mươi mà lập” là lập cái gì ạ?)
Sư phụ: Là lập tâm, lập đức. Tâm con phải xác lập được thế giới quan của mình; đức tức là đạo đức khi đạo đức của con đã được hình thành vững chắc, thì con người đó xem như đã thành công.
(“Tứ thập bất hoặc” – “bốn mươi không còn nghi hoặc”, vậy “hoặc” này nghĩa là gì ạ?)
Sư phụ: “Hoặc” nghĩa là mê hoặc. Đến tuổi 40 rồi thì sẽ không còn mê muội trước nhiều chuyện trên đời nữa. Gặp phải những trắc trở, rắc rối hay tai họa, thì cũng đã hoàn toàn hiểu rõ, không còn hiếu thắng, hiếu chiến như khi còn trẻ. Nhiều người vì tuổi trẻ nông nổi mà phạm tội.
(“Lục thập nhĩ thuận, thất thập tòng tâm sở dục” – Sư phụ, xin giảng giúp “lục thập nhĩ thuận” là gì ạ?)
Sư phụ: Là tùy duyên, thuận theo dòng đời, không cưỡng cầu gì nữa. Người 60 tuổi rồi thì nên biết sống thuận duyên với mọi việc.
(Vậy còn “thất thập tòng tâm sở dục”?)
Sư phụ: “Tòng tâm sở dục” nghĩa là “à, mình muốn gì thì làm nấy, không sao cả”, nhưng vẫn phải “bất du cự” – tức là không vượt quá quy củ của mình. Bảy mươi tuổi rồi, việc gì làm được thì làm, việc gì không nên làm thì đừng làm nữa.
(Con hiểu rồi. Sư phụ, xin thầy thêm tiếp tuổi 80 đi ạ!)
Sư phụ: Tám mươi tuổi thì nên chuyên tâm học Phật. Chín mươi tuổi thì nên vượt thoát khỏi lục đạo luân hồi. Một trăm tuổi thì nên thành Bồ Tát.
(Dạ đúng, đúng rồi ạ!)
Shuohua20180928 22:57 三十而立，四十不惑，五十而知天命
男听众：师父，人家讲“三十而立，四十不惑，五十而知天命”，这个“天命”如何理解呢？�台长答：“知天命”就是你已经懂得了，到人间来什么都得不到的（对对）“五十而知天命”，也就是说你已经五十岁了，你已经知道这个世界的一切就是苦空无常的，就是不会为人间的事情再去纠葛、再去吵架、再去闹（明白了。我们现在年轻人学佛越来越多，“三十而立”，“而立”是立什么呢？）立心、立德。你这个心要立成世界观；德就是你的道德，你的道德树立了，你这个人就成功了（“四十不惑”，这个“惑”是怎么讲的？）“惑”就是迷惑，就是四十岁的时候，对这个世界上很多事情不会迷惑，碰到很多钉子、很多麻烦、灾难，他已完全明白了，不会再像年轻的时候那样好斗、好强，很多人年轻的时候才犯罪（“六十耳顺，七十从心所欲”，师父，您讲讲“六十耳顺”是什么意思？）就是随缘了，顺着这个世界，什么都不强求了。六十岁的人应该什么都随缘了（那“七十从心所欲”？）“从心所欲”就是说，“哎呀，想什么，我这个东西做什么，无所谓了”，也是不逾矩，就是不要去跨越自己的规矩。七十岁了，能做什么就做什么，不能做的事情就不要再去做了（明白了。师父，您添个八十岁吧）八十岁应该好好学佛，九十岁应该超出六道，一百岁应该变菩萨（是是）